Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, boşanma davalarının seyrini etkileyen önemli hukuki ilkelerden biridir. Affetme, evlilikte bir tarafın diğer tarafın kusurlu davranışını bağışlaması ve bunu dava konusu yapmaması anlamına gelir. Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları Türk Medeni Kanunu’na göre, affetme, boşanma süreci ileri sürülen bazı kusurlu davranışların davaya konu olmasını engelleyebilir. Ancak affetmenin hukuki boyutları her davada farklı sonuçlar doğurabilir. Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları Yargıtay, affetmenin boşanma davalarına etkisini çeşitli kararlarla belirlemiştir.
Boşanmada Affetmenin Hukuki Boyutu
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları eşlerden birinin diğerine karşı işlediği kusurlu davranışları bağışlaması ve bu konuyu dava konusu yapmaması anlamına gelir. Türk Medeni Kanunu’na göre, affeden taraf, affettiği davranışları boşanma gerekçesi olarak ileri süremez. Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları Ancak affetmenin ne zaman ve hangi koşullarda geçerli olduğu, Yargıtay’ın verdiği kararlara göre farklılık gösterebilir.
Affetme Durumunda Boşanma Davası Açılamaz Mı?
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, bir tarafın diğer tarafın kusurlu davranışını affetmesi, bu kusurun boşanma gerekçesi olarak kullanılmasını engelleyebilir. Ancak, affetmenin nasıl ve ne zaman gerçekleştiği davanın sonucunu etkileyebilir.
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, birçok kararında, affetmenin “bilinçli” ve “iradi” olarak gerçekleşmesi gerektiğini vurgulamıştır. Yani, affeden taraf, kusurlu davranışı bilerek ve isteyerek affetmelidir. Affetme davranışının boşanma sürecindeki geçerliliği, bu kriterlere göre değerlendirilir.
Yargıtay Kararlarında Affetme ve Boşanma
Yargıtay’ın boşanma davalarında affetme ile ilgili verdiği bazı kararlar, affetmenin boşanma sürecindeki etkilerini netleştirmiştir. Bu kararlar, hukuki süreçte yol gösterici olmuştur.
1. Affetme Kusuru Ortadan Kaldırır
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, bazı kararlarında affetmenin kusuru ortadan kaldıracağını belirtmiştir. Eğer bir eş, diğer eşin kusurlu davranışını affetmişse, bu kusur artık boşanma davasında ileri sürülemez. Yani affetme, hukuken bağışlanan bir eylemin tekrar gündeme getirilmesini engeller.Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları Bu durum, özellikle aldatma, hakaret ya da şiddet gibi boşanma sebeplerinde ortaya çıkabilir.
- Yargıtay Kararı Örneği: “Bir eşin diğer eşin aldatma eylemini affetmesi, bu davranışın boşanma gerekçesi olarak kullanılmasını engeller.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2018/5673)
2. Affetmenin Gerçekleşip Gerçekleşmediği Araştırılır
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, affetmenin gerçekten gerçekleşip gerçekleşmediğini araştırarak karar verir. Affetmenin varlığı, çoğu zaman davranışlar ve eylemler üzerinden değerlendirilir. Eşlerin birbiriyle iletişimi, affetmenin varlığına dair önemli bir kanıt olabilir.
- Yargıtay Kararı Örneği: “Davacı, davalının kusurlu eylemini affetmiştir; zira affetme, tarafların sonrasında birlikte yaşamaya devam etmeleriyle sabittir.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2016/2457)
3. Evliliğe Devam Etmek Affetme Sayılabilir
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, tarafların evliliğe devam etmesi de affetme olarak kabul edilebilir. Eğer eşler, kusurlu davranışın ardından bir arada yaşamaya devam ediyorsa, Yargıtay bu durumu affetme olarak değerlendirebilir. Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları Özellikle şiddet, hakaret veya aldatma gibi durumlar sonrasında birlikte yaşamaya devam eden çiftler, bu davranışları affetmiş sayılabilirler.
- Yargıtay Kararı Örneği: “Evlilik birliğinin devam ettirilmesi, affetme iradesini gösterir.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2017/3964)
4. Affetmenin Zamanı ve Şartları Önemlidir
Affetmenin, kusurlu davranışın hemen ardından gerçekleşmesi gerekmez. Yargıtay, affetmenin ne zaman gerçekleştiğine ve hangi şartlarda yapıldığına dikkat eder. Bazen taraflar, kusurlu davranışın üzerinden zaman geçtikten sonra da affetme iradesi gösterebilirler. Bu durumda, affetme yine de geçerli kabul edilebilir.
- Yargıtay Kararı Örneği: “Davacı, davalının şiddetini uzun süre sonra da affetmiş ve evlilik birliğine devam etmiştir. Bu durumda davalının şiddet eylemi boşanma gerekçesi olarak kabul edilemez.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2019/4120)
Affetme ve Boşanma Davasının İleri Sürülmesi
Affetme, boşanma davasında önemli bir etken olabilir. Ancak affetme, her zaman davayı engellemez. Yargıtay, bazı durumlarda affetmenin boşanma sürecine etkisini sınırlandırmış ve yeni kusurların ortaya çıkması durumunda boşanma davasının açılabileceğini belirtmiştir. Örneğin, bir eş aldatmayı affetmiş olsa da, tekrar aldatma meydana gelirse bu durum boşanma gerekçesi olabilir.
5. Affetme Yeniden Kusurlu Davranışı Engellemez
Boşanmada affetme ile ilgili Yargıtay kararları, affedilen bir kusurun yeniden işlenmesi durumunda, bu yeni kusurun boşanma gerekçesi olarak kabul edilebileceğini belirtmiştir. Örneğin, bir eş, diğer eşin sadakatsizliğini affetmişse, aynı davranışın tekrarı durumunda bu davranış boşanma nedeni olabilir.
- Yargıtay Kararı Örneği: “Davalının affedilen aldatma davranışını tekrarlaması, boşanma davası için geçerli bir gerekçedir.” (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2020/5123)
Boşanmada Affetmenin Etkisi Nasıl Sınırlandırılır?
Affetme, hukuken bağışlanmış bir kusur olarak kabul edilse de, bazı durumlarda affetmenin etkisi sınırlı olabilir. Yargıtay kararları, bu tür durumlarda affetmenin nasıl değerlendirileceğine dair önemli yol gösterici ilkeler ortaya koymuştur.
1. Affetmenin Açık Bir Beyanı Gerekebilir
Bazı Yargıtay kararlarında, affetmenin açık bir beyanla yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu durumda taraflar, affettiklerini sözlü ya da yazılı olarak ifade etmiş olmalıdır. Ancak, evlilikte birlikte yaşamaya devam etme gibi durumlar da affetmenin dolaylı bir kanıtı olabilir.
2. Zımni Affetme (Dolaylı Affetme)
Yargıtay, affetmenin açıkça ifade edilmemesi durumunda bile bazı eylemler üzerinden affetmenin gerçekleştiğine hükmedebilir. Bu duruma “zımni affetme” denir. Örneğin, tarafların kusurlu davranış sonrasında bir arada yaşamaya devam etmesi zımni affetme olarak kabul edilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
- Affetme boşanma davasını engeller mi?
Evet, bir eşin diğerini affetmesi, boşanma davasında bu kusurun ileri sürülmesini engelleyebilir. Ancak affetmenin gerçek olup olmadığı Yargıtay kararlarına göre değerlendirilir. - Evliliğe devam etmek affetme sayılır mı?
Evet, Yargıtay kararlarına göre eşlerin evliliğe devam etmesi, kusurlu davranışların affedildiği anlamına gelebilir. - Affetmenin boşanma sürecindeki etkisi nedir?
Affetme, boşanma gerekçesini ortadan kaldırabilir ve kusurlu davranışların davada kullanılmasını engelleyebilir.